Ψυχική Υγεία και ενδυνάμωση παιδιών και ενηλίκων σε καταστάσεις κρίσης

Άρθρο από τα μέλη της Επιτροπής Διαφοροποιημένης Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και Υποστήριξης (Ε.Δ.Ε.Α.Υ.) του 1ου Γυμνασίου Καλαμπάκας

Τσαπαρίδου Καλλιόπη, Κοινωνική Λειτουργός, ΠΕ30
Λιάκου Μαρία, Ψυχολόγος, ΠΕ23

Ως ανθρωπότητα βιώνουμε πρωτόγνωρες εμπειρίες, μία κατάσταση κρίσης, μια περίοδο μεγάλων αλλαγών...

Κάθε αλλαγή και ιδιαίτερα όταν δεν είναι επιθυμητή, επιφέρει αναστάτωση, αποδιοργάνωση και διαταράσσει την ισορροπία του ανθρώπου. Στην τρέχουσα κατάσταση συναισθήματα άγχους, φόβου, αγωνίας, θυμού, πίεσης, ανίας διακατέχουν μικρούς και μεγάλους.

Τα παιδιά αλλά και ολόκληρη η οικογένεια δεν μπορούν να μείνουν ανεπηρέαστα από όλη αυτή την αλλαγή. Τα παιδιά μάλιστα όταν μπαίνουν στην εφηβεία έχουν ήδη διάφορους προβληματισμούς που κάποιες φορές τους δημιουργούν άγχος. Αντιλαμβάνονται ότι χάνουν την παιδική τους ηλικία και ότι ο περίγυρος ζητάει πολύ περισσότερα από εκείνα. Η νέα κατάσταση τους δημιουργεί πρόσθετο άγχος.

Οι γονείς με τον τρόπο τους μπορούν να βοηθήσουν ώστε να διευκολύνουν την επικοινωνία  με το παιδί τους και να καταλαγιάσουν το άγχος του. Το παιδί έχει ανάγκη να πει στο γονέα:

• Άκουσε με χωρίς να με κρίνεις…

• Εμπιστεύσου με…

• Τα συναισθήματα μου είναι πιο σημαντικά από τις δουλειές σου…

• Άφησε με να πάρω πρωτοβουλίες…

• Μην αγχώνεσαι τόσο πολύ για μένα μου δημιουργεί περισσότερο άγχος…

• Θέλω να παίξω το έχω ανάγκη…

Γενικότερα η οικογένεια τη δεδομένη χρονική στιγμή μπορεί να βοηθηθεί με ποικίλους τρόπους:

• Καταρχήν να ενημερώνεται από αξιόπιστες πηγές περιορίζοντας ωστόσο την πολύωρη ενημέρωση.

• Να γίνεται συζήτηση με τα παιδιά και επεξήγηση της κατάστασης με σαφήνεια και ανάλογα με την ηλικία τους και τις απορίες που αυτά εκφράζουν.

• Να τονιστεί στα παιδιά η αναγκαιότητα του να παραμένουν στο σπίτι το διάστημα που ορίζεται για την προστασία όλων.

• Να προσπαθούν όλοι μαζί να τηρούν τα μέτρα πρόληψης.

• Το μοίρασμα και η αποδοχή των συναισθημάτων μεταξύ των μελών είναι πολύ σημαντικά.

• Η διαμόρφωση μαζί με τα παιδιά ενός νέου προγράμματος καθημερινότητας είναι επίσης σημαντική. Ένα σταθερό ακόμη ωράριο ύπνου είναι επίσης πολύ βασικό.

• Τα μέλη της οικογένειας χρειάζεται να κάνουν πράγματα που τους ευχαριστούν. Ανάγνωση λογοτεχνίας, μουσική, και γενικότερα ενασχόληση με την τέχνη, παρακολούθηση ντοκιμαντέρ, επιτραπέζια παιχνίδια, μαγείρεμα, ταξινόμηση φωτογραφιών σε άλμπουμ, κοίταγμα φωτογραφιών ή βίντεο από όμορφες στιγμές της οικογένειας είναι μερικές από τις ιδέες που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν είτε αυτόνομα από τον καθένα στην οικογένεια είτε και μεταξύ ενηλίκων και παιδιών.

• Τα παιδιά να ενθαρρύνονται να ασχολούνται μεταξύ άλλων και με εκπαιδευτικές δραστηριότητες, ώστε να μην χάνουν την επαφή με τη μαθησιακή διαδικασία.

• Χρειάζεται επίσης, προσοχή στη σωστή διατροφή καθώς βοηθάει πολύ στην ψυχική ισορροπία όπως και μία ήπια έστω άσκηση,  να είμαστε κατά το δυνατόν σε κίνηση μέσα στο σπίτι.

• Κάθε μέλος χρειάζεται να βρίσκει χρόνο για τον εαυτό του.

• Η επικοινωνία με φίλους, μέσω τηλεφώνου ή διαδικτύου είναι εξίσου πολύ βοηθητική.

Αυτό που χρειάζεται να έχουμε κατά νου είναι ότι μια κρίση έχει αρχή, μέση και τέλος. Είναι μια προσωρινή κατάσταση, δεν θα είναι για πάντα τα πράγματα έτσι. Με προσωπική και συλλογική προσπάθεια μπορούμε να τα καταφέρουμε. Εστιάζοντας σε καλά πράγματα μπορούμε να αντλήσουμε δύναμη για να ανταπεξέλθουμε στα δύσκολα των καιρών μας…

Μένουμε σπίτι για να προστατέψουμε τους εαυτούς μας, τους δικούς μας ανθρώπους και τους συνανθρώπους μας!!!